Naam / Beschrijving:

Lastig maar lekker — Peterselie is een van de populairste keukenkruiden ter wereld. Het kruid doet het uitstekend in de tuin, maar kan ook in potten worden (voor)gezaaid. Peterselie opkweken uit zaad is echter wel een karweitje dat veel zorg en geduld vraagt. Wek niet al te hoge verwachtingen bij de leerlingen en zorg tijdig voor een alternatief mocht het project mislukken.

Wat is er nodig:

  • peterseliezaad (Petroselinum crispum (gekruld blad) of Petroselinum crispum var. neapolitanum (glad blad))
  • 1 zaaitray (bak met meerdere vakjes), eierdoos of plastic potjes
  • 1 zak potgrond
  • 1 doorzichtige plastic zak

Achtergrond / (Kern-)doel:

Kerndoel 40 — verscheidenheid en eenheid — planten zijn op basis van kenmerken in te delen in soorten

Kruidachtige planten (dat wil zeggen planten die niet verhouten), kunnen worden onderverdeeld in drie categorieën: eenjarige, tweejarige en vaste planten. Eenjarige planten doorlopen hun hele levenscyclus in een rap tempo. Ze ontkiemen, groeien, bloeien, zetten zaad en sterven af voor er een jaar om is. Het zijn dus snelle groeiers die vreselijke haast hebben om voldoende zaad te produceren voordat (in de meeste gevallen) de winter aanbreekt. Het zaad overwintert en ontkiemt zodra zich weer een gunstige periode aandient. Veel voedingsgewassen, zoals granen en erwten, zijn eenjarig.

De tweejarige planten, zoals peterselie, doen hetzelfde kunstje in twee jaar. In het eerste groeiseizoen ontkiemen de zaden en worden er wortels, stengels en bladeren gevormd. In de winter sterven de meeste tweejarige planten boven de grond af. In de wortels ligt voedsel opgeslagen zodat de planten in het tweede groeiseizoen weer snel kunnen uitlopen. Dit keer worden er echter ook bloemen en zaad geproduceerd. Zodra het zaad rijp is en voor de verspreiding is gezorgd, sterven de planten af.

Vaste planten bloeien net als tweejarige planten pas in het tweede groeiseizoen. Het enige verschil is dat zij na de zaadvorming niet afsterven maar verschillende groeiseizoenen achter elkaar weer uitlopen, bloeien en zaad vormen.

Aan het werk...

Let op: leg voor het zaaien de zaden 24 uur te weken in een bak met lauw water. Dit versnelt het kiemproces.

Zaaien:
1. Vul de tray of potjes met grond, maak het oppervlak glad en druk de grond licht aan.
2. Begiet de grond zodat deze door en door vochtig wordt (niet kletsnat) en laat het geheel even uitlekken.
3. Strooi de zaadjes dun uit over de grond en bedek ze met een fijn laagje grond (niet meer dan een paar millimeter).
4. Bedek de tray of potjes met plastic zodat er een kasklimaat ontstaat en zet ze weg op een warme, lichte plek zoals een vensterbank (20 graden is ideaal). Leg eventueel een vel papier op het plastic om direct zonlicht te vermijden.
5. Haal het plastic elke dag een uurtje weg zodat de lucht wordt ververst en condenswater verdampt. Controleer tegelijkertijd of de grond niet te droog is, want voor de ontkieming is een vochtige omgeving absoluut noodzakelijk.
6. Als de plantjes op zijn gekomen, dit kan 3 tot 8 weken duren (!), is het tijd om het plastic weg te halen. Blijf wel regelmatig water geven en keer de bak af en toe zodat de plantjes niet scheef (naar het licht) groeien.
7. Dun, als de eerste echte blaadjes zichtbaar zijn, de zaailingen uit tot een plantje per potje, om groeiruimte te creëren.

Bijzonderheden:

Zaaien:
Peterselie kan het hele jaar door gezaaid worden, omdat de plant ook binnen, op een lichte plek in de vensterbank gedijt. Indien het de bedoeling is om de plant buiten in de tuin te zetten, houd er dan rekening mee dat dit kan vanaf maart tot augustus.

Alternatief voor zaaien:
Is het voorzaaien niet gelukt, koop dan wat potjes peterselie in de supermarkt. Knip het blad flink terug en scheur de kluiten in stukjes.

Planten:
Wacht niet te lang met het uitplanten van de peterselie, want hoe ouder de plantjes zijn, hoe moeilijker het wordt. Zet de zaailingen op een plek in de halfschaduw.

Interessant om te weten:

Goede buur
In een gezonde moestuin wordt gemengde teelt toegepast (verschillende plantensoorten naast elkaar). Ziekten en plagen worden daarmee binnen de perken gehouden. Maar er zijn nog meer voordelen: plantensoorten kunnen een positieve invloed op elkaar uitoefenen. De wortels van spinazie scheiden bijvoorbeeld een sap uit dat de groei van aangrenzende planten bevordert. Andere planten hebben weer een sterke geur die ongedierte verdrijft of misleidt. Zo schijnt peterselie een goede buur te zijn voor tomatenplanten.

Verdere informatie:


Uitleg:
het zaaien van peterselie

Filmpje:
het oogsten van peterselie